HET KOPERSPIRAAL
Wat is een koperspiraal en hoe werkt een spiraaltje eigenlijk? Je leest het hier!
Wat is een koperspiraal?
Een koperspiraal is gemaakt van kunststof en koper. Het frame van de koperspiraal heeft een hoefijzervorm of T-vorm. Om het frame zit koperdraad gewikkeld. Aan de onderkant van het spiraaltje zitten nylon draadjes. Hiermee kan het spiraaltje later weer worden verwijderd. Een koperspiraaltje is anticonceptie zonder hormonen.
Een zorgprofessional plaatst het koperspiraal in de baarmoeder. Het voordeel is dat je daardoor deze vorm van anticonceptie niet kan vergeten. Met een koperspiraal ben je 5 tot zelfs 10 jaar beschermd tegen zwangerschap. Hoe lang het spiraaltje beschermt tegen zwangerschap, hangt af van het type spiraal.
Hoe werkt een koperspiraal?
Als een koperspiraaltje in de baarmoeder geplaatst is, geeft het spiraal geleidelijk een beetje koper af. Zo ben je meteen beschermd tegen zwangerschap. Koper zorgt ervoor dat:
- zaadcellen verlamd worden, zodat er geen eicel bevrucht kan worden.
- een eicel zich niet in de baarmoederwand kan innestelen.
Een huisarts, verloskundige of gynaecoloog kan een koperspiraaltje bij je plaatsen. Op spiraalplaatsen.nl vind je meer informatie.
Een koperspiraal werkt ook als ‘morning-after spiraal’ als het geplaatst wordt binnen 5 dagen na onveilig vrijen. Zo kan een eventueel bevruchte eicel zich niet innestelen in de baarmoederwand. Een koperspiraal is de meest effectieve vorm van noodanticonceptie.
Meer informatie over een koperspiraal als noodanticonceptie? Lees verder op deze pagina of ga naar morning-after.nl.
Welke soorten koperspiralen zijn er?
Er zijn verschillende soorten koperspiralen verkrijgbaar in Nederland. Het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) geeft de voorkeur aan T-Safe (T-vormig) en Multi-Safe (hoefijzervormige) spiralen. Er zijn ook alternatieven, bijvoorbeeld voor vrouwen die nog nooit bevallen zijn of die minder goed reageren op andere koperspiralen.
Hieronder lees je meer over de drie meest geplaatste koperspiralen in Nederland.
T-SAFE
T-Safe is een T-vormig spiraaltje, gemaakt van kunststof en koper. Volgens het NHG is de TCu380A (T-Safe) het meest betrouwbare koperspiraaltje. T-Safe is 10 jaar werkzaam, maar kan ook korter gebruikt worden. T-Safe is het meest geplaatste koperspiraaltje in Nederland.
MULTI-SAFE
Het Multi-Safe spiraaltje heeft een hoefijzervorm, gemaakt van kunststof en koper. Multi-Safe is geschikt voor vrouwen met een baarmoeder groter dan 6 cm. Maar er is ook een short variant die geschikt is voor vrouwen met een kleinere baarmoeder. Multi-Safe (short) is 5 jaar werkzaam.
FLEXI-T
Flexi-TÂ is een T-vormig spiraaltje met afgeronde hoeken, gemaakt van kunststof en koper. Er zijn drie varianten: de Flexi-T 300 voor een kleine baarmoeder, de Flexi-T +380 en Flexi-T +300 voor een grotere baarmoeder. De Flexi-T +380 heeft meer koper en is daarom geschikt voor de meest vruchtbare leeftijd na de bevalling. Alle Flexi-T spiralen zijn 5 jaar werkzaam.
Plaatsen en verwijderen koperspiraal
Je huisarts, verloskundige of gynaecoloog kan een koperspiraaltje bij je plaatsen. Het plaatsen van een spiraaltje gaat vrij snel. De arts of verloskundige zal je tijdens dit proces begeleiden. De plaatsing kan een onaangenaam gevoel zijn dat sommigen als pijnlijk ervaren. Je kunt de avond voor plaatsing twee naproxen 275 of een ibuprofen 400 innemen en een uur voor de plaatsing nog een keer.
TIP: op spiraalplaatsen.nl vind je klinieken of verloskundigen bij jou in de buurt die spiralen plaatsen.
Na het plaatsen
Na de plaatsing van een spiraaltje is het verstandig om wat rust te nemen en die dag bijvoorbeeld niet te sporten. Het is normaal dat je na de plaatsing wat buikkrampen of een zeurend gevoel in je onderbuik voelt. De eerste dagen kun je eventueel 3x daags naproxen of ibuprofen innemen om de baarmoeder en de spieren in de omgeving te ontspannen. De eerste maanden na de plaatsing kan je wat onregelmatig bloedverlies hebben omdat je lichaam moet wennen aan het spiraaltje. Je kunt de eerste dagen maandverband of menstruatieondergoed gebruiken. Op deze pagina vind je meer informatie over tampons en menstruatiecups in combinatie met een spiraaltje. Binnen 3 tot 6 maanden vermindert het bloedverlies, je lichaam is dan gewend aan het spiraaltje.
Nacontrole
Spreek 6 weken na plaatsing een nacontrole af. Je kan dan eventuele vragen stellen of klachten bespreken. Ook controleert je zorgverlener of het spiraaltje op de juiste plek zit. Soms kan je de draadjes van het spiraal zelf ook voelen, pas wel op dat je niet aan de draadjes trekt. Goed om te weten: pas op met het gebruik van een menstruatiecup in combinatie met een spiraaltje. Uit onderzoek is namelijk gebleken dat vrouwen hun spiraaltje vaker verliezen als zij een menstruatiecup gebruiken.
Verwijderen koperspiraal
Het verwijderen van een spiraaltje gaat gemakkelijk. Je arts of verloskundige trekt met een tangetje aan de draadjes van het spiraaltje en verwijdert zo vrijwel pijnloos het spiraaltje. Eventueel kan direct een nieuw spiraaltje geplaatst worden. Als je je spiraaltje laat verwijderen en geen nieuw spiraaltje plaatst of andere anticonceptie start, ben je meteen weer vruchtbaar en kan je dus meteen weer zwanger worden.
Heb je nog vragen?
Kijk eens op deze pagina met veelgestelde vragen. Daar vind je de meest voorkomende vragen en antwoorden over koperspiralen. Staat daar ook niet wat je zoekt? Neem dan contact met ons op!
